Dheef-shiidka Archives - Somali Kidshealth

Mar172014 by adminNo Comments

CAABUQA MITAJIIDADA

Dheef-shiidka

Xubin ahaan naaska mitajiidadu(Appendix) wuxuu ku yaalaa halka ay ku kulmaan mindhicirka wayn iyo mindhicirka yar. Waa tuubo yar oo khafiif ah oo dhererkeedu yahay 4 inch oo ka laalaada halka uu ku dhamaado mindhicirka wayn. Caadiyan mitajiidadu waxay fadhidaa qaybta midig hoose ee uur-ku-jirta. Shaqada ay qabato mitajiidadu ilaa hadda lama yaqaan. Qaar saynisyahanadu waxay aaminsan yihiin in ay u dhaqanto sidii kayd baakteeriyada dheefshiidka ka qaybqaadata oo marka qofka shuban ku dhaco dib looga soo saaro baakteeriyada saaxiibka ah. Qaar kale khubaradu waxay aaminsan yihiin inay xubintaani tahay mid aan waxtar lahayn oo ka hartay samayskii awaliga ahaa ee mindhicirada. Hal mid baa la isku raacsan yahay oo ah in mitajiidada la’aanteed la noolaan karo. Haddii laga jaro qofka wax dhibaa...

Sep172013 by admin1 Comment

Diisantariyo

Dheef-shiidka

Cuddurka diisantariyo waxaa lagu qeexaa shuban ama saxaro jilicsan oo ay la socdaan axal, dhiig, malax iyo callool-maroojis. Dadka Soomaaliyeed cuddurkaan waxay u yaqaanaan magacyo badan oo ay ka mid yihiin Axal-dhiig, shuban-dhiig, xundhur iyo kuwa kale. Diisantariyada waa cuddur ku dhaca mindhicirada oo ay keenaan jeermiyada baakteeriyada iyo baarasaytyada Ameebaha. Cuddurkaan wuxuu ka dilaacaa inta badan wadamada kulaalayaasha ah marka ay timaado inay hoos u dhacdo nadaafada iyo faya-dhawrka guud ee bulshadda. Sidoo kale marka jeermiyada keena diisantariyada ku fidaan cuntada iyo biyaha ayaa cuddurkaani dad badan safmar ah ugu dhacaa. Maxaa sababa diisantariyada Waxaa jira labo nooc oo diisantariyo ah oo ay kala keenaan labada nooc ee jeermiyada ee baakteeriyada iyo baarasaytka. N...

Jun202013 by admin2 Comments

Ilkaha Suusa – Dental caries

Dheef-shiidka

Soomaalidu marka ilkaha ilmaha ama dadka waawaynba ay madoobaadaan, oo haddana ay bololaan waxay si masabid ah eedda u saaraan in ilkihii uu galay cayayaanka Suuska. Suusku waa cayayaan yar yar oo burburiya miraha beeraha ee kaydka ah. Laakiin, maadaama uusan jirin magac-bixin kale oo ilkuhu markay bololaan loo yaqaan waxaan qaadanaynaa suusida ilkaha oo ay keenaan Baakteeriya iyo macaanada dabiiciga ah oo ku kulmay ilkaha ilmaha. Ilkaha oo suusa(tooth decay) waa jirro carruurta yar yar kaga dhacda ilkaha, oo noqda kuwa bolola ama suus galo. Inta badan suusku wuxuu carruurta kaga dhacaa ilkaha kore ee afarka ah, halka kuwa hoose inta badan ka badbaadaan bololka, waayo waxaa ilkaha hoose mar walba qooya oo difaaca candhuufta iyo dheecaanada afka. Maxaa keena bololka ilkaha carruurt...

May212013 by adminNo Comments

E. Coli

Dheef-shiidka

E.Coli waxaa loo soo gaabshaa nooc baakteeriya ah oo la yiraahdo Escherichia coli, oo caadiyan ku nool mindhicirada aadamiga. Baakteeriyadaani waa nooc baakteeriya ah oo qayb ka qaadata dheefshiidka, laakiin marka meesha ay joogto ay ka tagto oo ay tagto meel kale oo jirka ka mid ah ayay keentaa jirro aad u xun. Waxaa kale oo Baakteeriyadaan laga helaa meelaha lagu dhaqo lo'da ama beeraha lagu nafaqeeyay saxaro ka timid lo'da. Waxaa kale oo laga helaa hilibka lo'da iyo khudaarta sida Spinachka lagu beeray nafaqeeyayaasha saxarada lo'da. Baakteeriyadaani waxay jirka ku keentaa in lagu sumoobo cuntada, Maadaama ay ku gudubto habka saxarada ay la socoto baakteeriyada oo u gudubtay afka iyo dheefshiidka. Marka ilmuhu dheefsado cunto ama biyo ku wasakhaysnaa baakteeriyada E.coli, wax...

May172013 by admin1 Comment

Shubanka Rotavirus

Dheef-shiidka

Shubankaan uu keeno Rotavirus waa shubanka iyo jirrada ugu khatarsan ee carruurta ka yar 5ta sanno u dira isbitaalada sannad kasta. Adduunka Jirrooyinka isbitaalada lala seexsho carruurta 50% waxaa keena Rotavirus. Sidoo kale, sannad walba wuxuu galaaftaa carruur dhan 450,000 oo carruur ah oo inta badan ku nool dunida soo koraysa. Soomaaliya in kasta oo aysan cilmi-baaris iyo Staatiistik sax ah oo ku aadan Rotavirus, haddana shaki kuma jiro inuu ku laayo carruur badan. Rotavirus wuxuu carruurta ku keena shuban khatar ah, qandho iyo matag oo horseedi kara in ilmuhu geeriyoodo. Ugu yaraan cunnug kasta oo dunida ku nool oo gaara da'da 5 sanno hal mar ayuu ku dhacaa fayraskaani, dabadeed jirku wuxuu u samaystaa difaac oo haddii mar kale ilmaha uu ku dhaco uma khat...

Apr252013 by adminNo Comments

Cabbeeb – Oral trush

Cuddurada, Dheef-shiidka

Cabeebku waa cuddur ku dhaca inta badan carruurta yar yar. Cuddurkaani wuxuu ku dhacaa qowlalada afka, carrabka iyo saqafka afka. Waxaa keena nooca jeermiga ee la yiraahdo Fungi. Jeermiga fungus ama candida waxaa laga helaa jirkeena isaga oo aan dhib ama jirro noo keenayn. Waxaa laga helaa afka, mindhicirada iyo maqaarka. Haddii difaaca jirku hoos u dhaco ama ilmaha muddo dheer la siiyo daawooyinka Antibiyootiga waxaa dhacda inuu tarmo jeermiga Fungusku, dabadeedna jirro uu ku keeno jirka. Maxaa keena cabbeebka Cabbeebka waxaa keena difaaca jirka oo hoos u dhaca. Ilmaha ku dhasha miisaanka yar waxay u nugul yihiin inay qaadaan cabbeebka. Inta badan carruurta yar yari waxay ka qaadaan marka hooyadu umulayso oo ay soo marayaan marinka dhalmada oo uu jeermigu jooggo. Haddii hooyadu qa...

Apr192013 by adminNo Comments

Callool-qalayl – Constipation

Calaamadaha, Dheef-shiidka

Jamaal wuxuu dareemayaa inuu musqusha tago si uu u soo saxaroodo, waayo muddo 4 beri ah ma saxaroon. Wuxuu galay musqushooda, Laakiin saxankii musqusha markii uu ku fariistay ayuu sameeyay docosho badan iyo inuu saxarada xoog isaga soo saaro. Cabaar markuu xarbiyay ayuu soo tuuray dhawr qurub oo adag oo qalalan. Jamaal dabadeed saxaradii ayuu iska mayray, surweelkiisii xirtay dabadeedna gacmaha saabuun ku mayrtay. Weli wuxuu dareemayaa caddaadis in saxaradii aysan ka soo dhamaan. Maxay tahay sababtu? Haa. Wuxuu qabaa calool-qalayl ama saxaradiisii oo adkaatay. Waa maxay calool-qalayl ama constipation Callool-qalaylka carruurtu waa marka ilmuhu muddo caadiyan maalmo ah uusan saxaroon ama haddii uu saxaroodaba ay ka timaado saxaro adag oo si xanuun leh uga soo baxda malawadka. In...